Inspiratiebijeenkomst ‘Eigen kennisbronnen van leerlingen gebruiken in kunsteducatie’
Op 8 november organiseerde Cultuurhelden de inspiratiebijeenkomst rond ‘Eigen kennisbronnen van leerlingen’, en hoe je die kunt gebruiken in kunsteducatie. Uitgenodigd was iedereen die in Delft werkt in kunsteducatie met leerlingen in de PO en VO leeftijd (op school of buiten school). Rond de 50 leerkrachten, kunstdocenten en educatiemedewerkers vulden de podiumzaal van DOK deze middag. ‘DOK kunst en cultuur’ wil met dit soort bijeenkomsten zorgen voor kennisdeling op het gebied van cultuureducatie. Die kennisdeling zorgt dan weer voor meer deskundigheid, en voor inspiratie.
Wat zijn eigen kennisbronnen, en waarom zijn ze belangrijk?
We omschrijven die kennisbronnen van leerlingen als alles wat een leerling ‘meekrijgt’ buiten het lesprogramma op school. Dus bijvoorbeeld de muziek waar een leerling naar luistert, of dat wat een leerling leert tijdens een potje voetbal, dansen of gamen. Uit onderzoek blijkt dat als kunsteducatie aansluit bij eigen ervaringen, en leerlingen dus weten ‘dit gaat ook over mij’, er vaak positieve effecten optreden. Bijvoorbeeld meer interactie tussen leerlingen, meer respect voor elkaar en een grotere betrokkenheid bij een activiteit.
Drie plenaire presentaties verrasten door bevlogenheid
- Ben Hekkema (trainer en specialist diversiteit & inclusie in (kunst)educatie) vertelde passievol over de theorie ‘Funds of Knowledge’, en over hoe er in Nederland verder onderzoek is gedaan naar het gebruik van eigen kennisbronnen van leerlingen.
- Fianne Konings (onderzoeker en specialist cultuuronderwijs) ging in op het belang van ‘Ervaringen die er voor een leerling toe doen’. Ze legde treffend uit hoe een kunstles kan zorgen voor een nieuwe ervaring ‘in het kwadraat’. En ze tipte het publiek: ‘Bezittelijke voornaamwoorden (jouw, onze) kunnen helpen om de ervaringen van leerlingen een rol te geven in een kunstles.’ Fianne baseert zich onder meer op de theorie Cultuur2.
- The Big Mo (theatergezelschap dat veel in dialoog met leerlingen werkt) inspireerde door het maken van een mini-theatervoorstelling met ervaringen uit het publiek. Mede dankzij de prachtige en gedurfde inbreng van een paar leerkrachten uit het publiek (over vluchtervaringen en vakantie ervaringen) werd het een ontroerend stuk. Het publiek dacht actief mee en proefde van de ervaringen van de spelers.
Drie workshops zorgden voor praktische inspiratie
We vervolgden de middag met workshops spoken word, beeldend en theater. Bij theaterdocent Renske Hoeksema werden deelnemers aan het werk gezet rond de vraag ‘hoe voelt herfst voor jou?’ Beeldend docent Ingrid Meus gaf verschillende opdrachten, onder andere over jouw favoriete plek in huis. Bij spoken word begeleidde docent Wessel Klootwijk de deelnemers via beschrijvingen van fruit naar een eigen spoken word. De deelnemers lieten zich horen tijdens het napraat moment, en gingen enthousiast en geïnspireerd weg. ‘Wat bijzonder, hoe dat ging! In kleine stapjes gebruikten we iets van onszelf, en voordat we het wisten stonden we een spoken word voor te dragen!’
‘Inspireren’ was het doel van deze middag, en die beschrijving voelt als een understatement. Passie en urgentie voor het gebruik van eigen kennisbronnen gingen hand in hand, bij de presentaties en in de workshops. DOK Kunst en cultuur hoopt met de volgende inspiratiemiddag in 2025 weer net zo te kunnen inspireren!
De Inspiratiebijeenkomst is onderdeel van DOK Cultuurhelden. Cultuurhelden is de Delftse uitvoerder van de landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit en wordt gefinancierd door het Fonds voor Cultuurparticipatie en de gemeente Delft.
Fotografie: Marco Zwinkels